کارگفت های ترغیبی در قرآن کریم

احمدی نرگسه, رحیم; گرجیان, بهمن; نقی زاده, محمود; حسینی, سیدحسام الدین

کارگفت های ترغیبی در قرآن کریم

نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری، گروه زبان شناسی همگانی، پردیس علوم تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران. .

² دانشیار گروه زبانهای خارجی، واحد آبادان، دانشگاه آزاداسلامی، آبادان، ایران

³ استادیار گروه زبان شناسی همگانی، دانشگاه پیام نور ایران.

⁴ استادیاردانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

چکیده

زبان قرآن کریم زبان وحی و دارای ویژگیهای منحصر به فرد از لحاظ اعجاز کلام، بلاغت، شیوایی، موسیقیایی، ساختار و بافتار است. پژوهش در این خصوص امری بس دشوار و کشف معانی از این بحر بیکران بسیار پیچیده و گاه غیر ممکن مینماید. این پژوهش به روش کتابخانهای و به شیوه توصیفی– تحلیلی به تجزیه و تحلیل نمونههایی از آیات قرآنی پرداخته تا گوشهای کوچک از این معجزه پیامبر اکرم (ص) را بررسی و در جستاری، کنشهای گفتاری ترغیبی وتنوع آنها را بر اساس نظریه سرل (1969) دسته بندی کند. مطالعه بسامد کارگفتها در آیات قرآن کریم نشان میدهد که کارگفتهای ترغیبی بالاترین بسامد و به ترتیب، کنشهای گفتاری تعهدی، عاطفی، اعلامی و اظهاری در رتبههای دیگر قرار دارند. لذا این پژوهش اشکال کارگفتهای ترغیبی را در نه دسته به شکل ساختارهای استفهامی، خبری، امری، اظهاری، مدح، ذم، تعجبی، دوستی و تعاملی قرار داده است. بررسی این اشکال نشان داد که کارگفتهای غیر مستقیم در ترغیب انسانها بیشتر استفاده شده است و این نشان دهنده چند بعدی و چند معنایی بودن آیات قرآن کریم است. ضمنا اصل تفکر و تدبر در قرآن کریم موجب شده که انسان به قوه عقل و منطق به درک معانی کارگفتهای غیر مستقیم دست یابد و از نعمت تعقل و خرد خویش سود برد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

ادبیات قرآن

عنوان مقاله [English]

Illocutionary Speech Acts in the Holy Qur'an

نویسندگان [English]

rahim ahmadinargese ¹
bahman gorjian ²
mahmood naghizadeh ³
seyedhesam hosseini ⁴

¹ دانشجوی دکتری، گروه زبان شناسی همگانی، پردیس علوم تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران. و گروه زبان شناسی همگانی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

² دانشیار گروه زبانهای خارجی، دانشگاه آزاداسلامی، آبادان، ایران.

³ دانشگاه پیام نور ایران

⁴ استادیاردانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

چکیده [English]

the miracle of the words, rhetoric, eloquence, musicality, structure and texture. Researching into this aspect of the Qur'an appears to be a highly difficult task and discovering meanings in this endless sea seems very complicated if not impossible. The present study, using a descriptive-analytical method, attempted at analyzing examples of Qur'anic ayahs in order to review only a smart part of this book which is the miracle of Prophet Muhammad (PBUH). It also aimed to categorize directive speech acts and their diversity on the basis of Searle's theory. The analysis of the frequency of the speech acts in the Qur'anic ayahs showed that directives were the most frequent speech acts followed by commissives, expressives, declarations and representatives. As a result, this study categorized directives in nine cases of request, statement, commanding, declaring, eulogy, dispraise, exclamation, comradeship, and interaction, the analysis of which showed that indirect speech acts have been used more often in directing humans, which indicates the multi-dimensional and polysemous characteristic of ayahs. Besides, the principle of reflection on the Holy Qur'an has made it possible that humans grasp the meanings of indirect speech acts using the power of reason and logic enjoying the bounty of reasoning granted to him.

کلیدواژه‌ها [English]

the Holy Qur'an
directive speech acts
language pragmatics
John Searle's theory

مراجع

الهی قمشه‏ای، قرآن کریم
ابراهیمی، علی اوسط (1379)، جواهر البلاغه، ترجمه احمد هاشمی، قم، نشر توحید.
پهلوان نژاد، محمدرضا و رجب زاده، مهدی(1389) ، «تحلیل متن شناسی زیارتنامه حضرت امام رضا (ع) بر پایه نظریه کنش گفتار»، جستارهایی در فلسفه و کلام :مطالعات اسلامی، دوره 42، شماره 2/85 ، صص 37-54.
دست آموز، سعیده و محمدی، محمد رضا (1395)، «بررسی تأثیر کنش های گفتاری غیرمستقیم با ساختار پرسشی بر روند گفت وگو ازمنظر زبان روسی»، جستارهای زبانی، دوره هفتم شماره 1، پیاپی 29 ، صص 39-57.
حسینی معصوم، سید محمد و رادمرد، عبداله (1394) ،«تأثیر بافت زمانی-مکانی بر تحلیل کنش گفتار، مقایسه فراوانی انواع کنش های گفتار در سوره های مکّی و مدنی قرآن کریم»،جستارهای زبانی، دوره 6 ، شماره 3 ، صص 65-92.
زارع، آمنه و برزگر، سحر(1392)، «تحلیل متن شناسی سوره بقره بر اساس نظریه کنش گفتار»، اولین کنفرانس ملی آموزش زبان انگلیسی ادبیات و مترجمی، موسسه بین المللی آموزشی و پژوهشی خوارزمی و تحت حمایت سیویلیکا ، شیراز.
ساجدی، ابوالفضل(1381)، «نظریه کنش گفتاری جان آستین وفهم زبان قرآن»، قبسات، شماره 25، صص 122-130.
صفوی، کورش(1387)، درآمدی بر معناشناسی، تهران، انتشارات سوره.
صفوی، کورش (1391)، ترجمه درآمدی بر معنی شناسی زبان جان لاینز، تهران، رامین
صفوی، کورش(1392)، معنی شناسی کاربردی، تهران، همشهری.
عموزاده، محمد و منوچهر توانگری(1393)، ترجمه کاربردشناسی جورج یول، قم، زرین.
فضائلی، سیده مریم و نگارش، محمد (1390)، «تحلیل خطبۀ پنجاه و یکم نهج البلاغه بر اساس طبقه بندی سرل از کنشهای گفتاری»، مطالعات اسلامی: علوم قرآن و حدیث، سال چهل و سوم، شمارة پیاپی3/86 ، صص 81-118.
قائمی نیا، علی(1390)، معناشناسی شناختی قرآن، تهران، مجاب.
قنسولی هزاره، بهزاد (1379)، «بررسی کنش های گفتار در خطبه 111 نهج البلاغه» ، مجله ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی، پیاپی 130 و131 ،صص571-580.
نوبهار، رحیم (1397)، «تحلیل ادبی آیه 112 سوره نحل از چشم انداز گونه شناسی استعاره»، فصلنامه علمی-پژوهشی پژوهش های ادبی-قرآنی، سال 6، شماره اول، صص 145-162.
ویسی، الخاص(1382)، «بررسی مشکلات معادل یابی واژگان قرآنی و مذهبی در زبان انگلیسی»، پیک نور- علوم انسانی، دوره 1 ، شماره 3، صص11-21.
ویسی، الخاص و اورکی، غلامحسین(1394)، «کارکردهای معنایی و توان منظوری جملات استفهامی قرآن کریم با توجه به نظریه کنش گفتاری»، ذهن، دوره 16، شماره 62، تابستان 1394، صص5-30.