تصویرپردازی هنری در سوره‌ی مبارکه‌ی اعراف با تکیه بر تشبیه، استعاره و مجاز

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه ایلام

2 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه ایلام

چکیده

تصویرپردازی منطبق بر داده‌پردازی معنائی، از جمله مسائلی است که در قرآن کریم مورد توجه قرار گرفته است؛ چراکه اگر مردم با کلام و محتوائی فاقدِ تصویر مواجه می‌شدند، که فقط ذهن و عقل آنان را مخاطب می‌ساخت، این کلام نمی‌توانست چندان اثرگذار باشد، ولی از راه تصویرگری و پردازشِ خلاقانه‌ی مضامین والای انسانی است که قرآن کریم محتواهای نورانی خود را رَختی از عناصر تأثیرگذار بدیعی و بیانی پوشانده و از رهگذر این آفرینش‌های هنری، معنی و مفهوم مورد نظر را برای مخاطب به وجهی نیکو جلوه‌گر می‌سازد. در پژوهش حاضر سعی بر آن است که با تکیه بر روشی توصیفی ـ تحلیلی به بررسی جلوه‌های تصویرگری هنری در سوره ‌ی مبارکه‌ ی اعراف پرداخته و از گوشه‌ هائی از وجوه زیبایی‌ شناختیِ بیانِ قرآنی در این سوره‌ ی مبارکه پرده برداشته شود و به پاسخ این سؤال دست یابیم که خداوند حکیم در سوره‌ی اعراف چگونه از شگردها و فنون تصویرگری بهره جسته و نقشه‌ ی راه این سوره‌ ی مبارکه برای بیان هنری صحنه‌ های اثرگذار چیست؟ نتایج حاکی از آن است که تشبیهات در این سوره با هدف توصیف حال مشرکان، لغوپردازان و معارضان قرآن کریم است. اسلوب استعاره با اهدافی از جمله تهکم، استهزاء، تمثیل حال معاندان و... بیان شده است. وجود اسلوب مجاز و تخطی از حقیقتِ پاره‌ای از معانی بر اساس اقتضاءاتِ بافتی و معنائی در این سوره‌ی مبارکه نیز باعث رونق و زیبایی آیات آن شده است. به‌طور کلی در این سوره‌ ی مبارکه از تصویرپردازی به ‌عنوان ابزاری قدرتمند برای تثبیت معانی و ملموس ‌نمودن آن‌ها در پیش چشمان مخاطب استفاده شده است. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Artistic Imagery in the Holy Surah Al-A'raf: Emphasizing Simile, Metaphor and Metonymy

نویسندگان [English]

  • mina pirzadnia 1
  • malek abdi 1
  • zivar cheraghi 2
1 ilam univesity
چکیده [English]

Imagery is a device applied in the Holy Qur'an. Without imagery, solely addressing people's minds and intellect, could make the Divine Word not so impressive. It is through images that the Qur'an possesses the entire human soul. The present study, using a descriptive-analytical method, attempts at analyzing artistic imagery in the holy surah Al-A'raf and unveiling aesthetic aspects of the Qur'anic expressions in this surah. The results showed that the similes in this surah aim at describing the feelings and manners of the pagans and the challengers of the Noble Qur'an. Metaphor has been used with intentions like domination and mockery and metonymy has beautified and publicized ayahs in this surah. Generally speaking, imagery in this surah has been applied to stabilize intended concepts in the addressees' minds.   

کلیدواژه‌ها [English]

  • the Noble Qur'an
  • the Holy Surah Al-A'raf
  • simile
  • metaphor
  • Metonymy