روایت مدرنیستی در داستان حضرت موسی(ع) در سوره طه

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه سینما دانشکده هنر دانشگاه دامغان.

چکیده

بیان داستانی و شیوه‌های روایتگری در قرآن کریم به انسان کمک می‌کند تا مضامین و مفاهیم مورد نظر پروردگار را بهتر درک کند. داستان‌های قرآنی به شیوه‌های مختلفی روایت شده‌اند. قصه حضرت موسی(ع) نه تنها بیش از قصه پیامبران دیگر بیان شده است، بلکه به دلایل مختلف و در ساختارهای روایی گوناگون روایت شده است. روایت قصه حضرت موسی(ع) در سوره طه یکی از متفاوت‌ترین روایت‌های قرآنی است. در ادبیات داستانی ساختار مختلفی اعم از کلاسیک، مدرن، پست‌مدرن، جریان سیّال ذهن و غیره وجود دارد. روایت مدرن یکی از مهمترین ساختارهایی است که پس از ورود مدرنیته و به ویژه در ادبیات داستانی قرن بیستم میلادی رواج پیدا کرد. با توجه به اینکه این شیوه روایت برساخته اصول فلسفی و اجتماعی جامعه انسانی مدرن است، از قواعد سنتی و کلاسیک پیروی نمی‌کند. برخی از مهمترین عناصر روایت مدرن حضور بیش از یک راوی، زوایای دیدچندگانه، شخصیت‌محوری، زمان و مکان و علیّت مبهم یا نسبی است. پژوهش حاضر که به روش توصیفی –تحلیلی و با مطالعه اسناد کتابخانه‌ای انجام گرفته است، سعی دارد به این پرسش پاسخ دهد که روایت قصه حضرت موسی(ع) در سوره طه به چه صورتی است؟ به نظر می‌رسد روایتی که از قصه موسی(ع) در سوره طه صورت گرفته است، مدرنیستی باشد. بنابراین این پژوهش ، فرضیه مذکور را مورد بررسی و واکاوی قرار می‌دهد تا نشان دهد که ساختار روایت مدرن است. تحلیل‌ها و نتایج پژوهش با استفاده از جداول مختلف ارائه گردیده است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Modernistic Account in the Story of Prophet Musa (AS) in the Surah Ṭā Hā

نویسنده [English]

  • Asadollah Gholamali
. Assistant Professor, Department of Cinema, Faculty of Art, University of Damghan
چکیده [English]

Storytelling and methods of narration in the Holy Qur’an help readers to better understand the themes and concepts intended to be conveyed by God. Qur’anic stories have been narrated in different ways. The story of Prophet Musa (AS) has not only been narrated more often than the story of other prophets, but has been narrated for different reasons and in different narrative structures. The narrative of the story of Prophet Musa (AS) in Surah Ṭā Hā is one of the most different Qur’anic narratives. In fiction, there are different structures including classical, modern, postmodern, stream of consciousness, and so on. Modern narrative is one of the most important structures that became popular after the advent of modernity, especially in twentieth century fiction. Given that this method of narration is based on the philosophical and social principles of modern human society, it does not follow traditional and classical rules. Some of the most important elements of modern narrative are the presence of more than one narrator, multiple points of view, character-centeredness, and the ambiguity or relativity of time, place, and causality. The present study, done using a descriptive-analytical method and by studying library documents, tries to answer the question that what the narrative of the story of Prophet Musa (AS) in Surah Ṭā Hā is like. It seems that the narrative of the story of Musa (AS) in Surah Ṭā Hā is modernist. This research thus attempted to prove this hypothesis by analyzing the structure of the narrative in this story.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • the Holy Qur’an
  • modernist narrative
  • the story of Prophet Musa (AS)
  • Surah Ṭā Hā
  1.  

    1. آسابرگر، آرتور(1380). روایت در فرهنگ عامیانه، رسانه و زندگی روزمره ترجمة محمد رضا لیراوی، تهران: کانون اندیشة ادارة کل پژوهش‌های سیما.
    2. ابراهیم، عبدالله(2005)، موسوعة السرد العربی، الطبعة الأولی، بیروت: المؤسسة العربیة للدراسات و النشر.
    3. بردول، دیوید. (1375) روایت در فیلم داستانی جلد دوم. علاءالدین طباطبایی. تهران. انتشارات بنیاد سینمای فارابی.
    4. بی‌نیاز، فتح الله(1390). در جهان رمان مدرنیستی. تهران: انتشارات افراز
    5. تودوروف، تزوتان. (1382) مفهوم ادبیات و چند جستار دیگر. ترجمه  کتایون شهپرراد. تهران. نشر قطره.
    6. جعفری، محمدتقی(1383)، قرآن نماد حیات معقول. تهران: مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری
    7. شحاته، عبدالله محمود) 1374 (، درآمدی به تحقیق در اهداف و مقاصد سوره های قرآن کریم، ترجمه محمد باقرحجتی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی
    8. طباطبایی، محمدحسین) 1417 ق(، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه، قم. غلامعلی، اسداله(1398). علیت فلسفی در سینما. تهران: نشر حکمت کلمه
    9. قرائتی، محسن، (1387) ، تفسیر نور سوره طه، قم: موسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان.

    10. کادن، جان آنتونی(1387). فرهنگ ادبیات و نقد. ترجمه کاظم فیروزمند. تهران: شادگان

    11. نجومیان، امیر علی(1383). در آمدی بر مدرنیسم در ادبیات. اهواز. نشر پرسش

    12. ترکمانی، حسینعلی، شکوری، مجتبی، مهیمنی، مازیار(1396). تحلیل روایت‌شناختی سوره نوح(ع) بر مبنای دیدگاه رولان بارت و ژرار ژنت. نشریه پژوهش های ادبی – قرآنی. سال پنجم - شماره 3. صص 91- 116

    13. مجیدفقیهی، محمدعلی، دهقانی، روح الله(1394). بررسی تفسیری تکرار قصه حضرت موسی(ع) در قرآن. نشریه مطالعات تفسیری. شماره 22. صص 7-24

    1. Ferguson, Suzanne C. (1994)."Defining the Short Story: Impressionism and Form" in Charles E. May (Ed). The New Short Story Theories. Athens, Ohio: Ohio University Press.